USG piersi to jedno z badań obrazowych – czyli takich, które pozwalają w nieinwazyjny sposób zajrzeć do wnętrza ciała – wykonywanych najczęściej. Przeprowadza się je nie tylko wtedy, gdy pojawi się ku temu konkretny powód (np. wyczuwalny pod palcami guzek), ale też profilaktycznie.

Jak często należy robić USG piersi

Zacznijmy od tego, co właściwie oznacza słowo „regularnie” w kontekście badania piersi metodą ultrasonografii, czyli skrótowo: USG. Teoretycznie regularnym można by nazwać zjawisko występujące np. raz na sto lat. Tutaj chodzi jednak o regularność pozwalającą wykryć ewentualne zmiany nowotworowe na etapie, kiedy są jeszcze bardzo małe – i W PEŁNI WYLECZALNE. Bo trzeba wiedzieć, że w XXI wieku na raka piersi umiera się nie dlatego, że medycyna nie wie, jak sobie z nim poradzić, tylko dlatego, że pacjentki zgłaszają się do lekarza zbyt późno.

Jak często więc należy się badać, żeby móc liczyć na całkowite wyzdrowienie? Zależy to przede wszystkim od wieku kobiety. Pierwsze USG piersi warto sobie zrobić w ramach prezentu już na 20. urodziny i do trzydziestki powtarzać je co 2 lata. Po ukończeniu 30. roku życia – raz do roku, a po czterdziestce nawet częściej, co 6 miesięcy, dodatkowo włączając wtedy do kalendarza badań profilaktycznych również mammografię.

Jeśli natomiast pacjentka należy do grupy podwyższonego ryzyka, czyli np.:

• w jej najbliższej rodzinie zdarzały się przypadki zachorowań na raka piersi lub jajnika,
• sama wcześniej przebyła taką chorobę,
• stwierdzono u niej mutacje w genach BRCA1/BRCA2,
• przez wiele lat przyjmowała stosowała antykoncepcję hormonalną,

lekarz może zalecić wykonywanie ultrasonografii z inną, zwiększoną częstotliwością. Np. co pół roku już przed trzydziestką.

Pozostałe wskazania do USG piersi

Trzeba zaznaczyć, że powyższe wytyczne obowiązują w sytuacji, gdy z biustem teoretycznie wszystko jest w porządku. USG pozwala bowiem wykryć zmiany tak małe, że niewyczuwalne jeszcze podczas samobadania (które opisaliśmy szczegółowo w artykule „Profilaktyka raka piersi”), a nawet dotykowego – fachowo: palpacyjnego – badania lekarskiego. Jeśli jednak pomiędzy kolejnymi ultrasonografiami pojawią się jakiekolwiek niepokojące objawy, następne USG należy wykonać nie „zgodnie z harmonogramem”, tylko jak najszybciej. Objawami takimi są zaś m.in.:

• wyczuwalne pod palcami zgrubienia lub guzki,
• stale utrzymująca się bolesność piersi,
• wyciek krwi lub innej wydzieliny z brodawki sutkowej,
• powiększenie pachowych węzłów chłonnych,
• nagła zmiana w wyglądzie piersi – może chodzić zarówno o kształt czy wielkość, jak i o wygląd skóry albo wciągnięcie, zaczerwienienie lub owrzodzenie brodawek.

Badanie ultrasonograficzne piersi wykonuje się ponadto:

• po urazach w obrębie biustu – w celu wykrycia krwiaka i oceny ewentualnych innych uszkodzeń;
• przed planowaną operacją usunięcia, powiększenia, zmniejszenia lub korekcji kształtu piersi – a także kontrolnie po tego typu zabiegach;
• przy podejrzeniu ropnia piersi;
• przy podejrzeniu torbieli mlecznej u kobiet karmiących;
• jeśli planowo miała zostać zrobiona mammografia, ale nie można jej wykonać – np. dlatego, że pacjentka ma zbyt mały biust, jest w ciąży albo z innego powodu nie powinno się jej narażać na promieniowanie rentgenowskie;
• jeśli w badaniu mammograficznym wykryto niepokojące zmiany.